قاعده مقتضی و مانعقاعده مقتضی و مانع، حکم به استمرار مقتضی و عدم مانع، بعد از احراز مقتضی و شک در عروض مانع است. ۱ - تعریفقاعده مقتضی و مانع، قاعده‌ای است که به موجب آن، هنگام احراز مقتضی و شک در وجود مانع باید بر انتفای مانع و ثبوت مقتضی بنا گذاشت، مانند آن که از یک سو یقین وجود دارد که لباسی در آب کر افتاده مقتضی طهارت موجود است و از سوی دیگر، احتمال داده می‌شود که عین نجاست که مانع طهارت است در آن مانده باشد؛ از این رو، درباره وجود مقتضی یقین است ولی درباره وجود رافع شک وجود دارد. ۲ - فرق میان قاعده استصحاب با قاعده مقتضیفرق میان قاعده استصحاب و قاعده مقتضی و مانع، آن است که متعلق شک و یقین در استصحاب یک چیز است، اما در قاعده مقتضی و مانع این دو متعلق با یک دیگر تفاوت دارند. ۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۲۴، برگرفته از مقاله «قاعده مقتضی و مانع». |